Türkiye’de 1908’deki II. Meşrutiyet’in ilanından sonra özgürlük ortamı genişlemiş, daha önceleri yasak olan birçok uygulama, ülkeye girme fırsatı bulmuştu.
Eski yasaklardan biri de, boğa güreşiydi. II. Abdülhamid’in mutlakiyet idaresi zamanından bazı yabancılar İstanbul’da boğa güreşi turnuvaları düzenlemek istemişler, ama izin alamamışlardı. Meşrutiyet sonrasında, 1910 Mayıs’ında izinlerin verilmesi üzerine bazı yabancı organizatörler tarafından Beyoğlu’nda birkaç gösteri düzenlendi. Ama İstanbul basını “kanlı” oldukları gerekçesiyle gösterilere karşı çıktı ve gazetelerde çok sayıda eleştiri yazıları yayınlandı. Yazarlar, “Bu vahşete son verilmelidir” diyorlardı. Mesela, İkdam Gazetesi’ndeki yazıda, şöyle deniyordu:
“İspanya’da bile nefretle karşılanan, Paris, Londra, Berlin gibi medeni merkezlerde kesinlikle uygulama alanı bulamayan boğa güreşinin İstanbul’da yapılmasına izin verildiğini işittiğimizde bir türlü inanmak istememiştik. Bu izni veren yetkili makam acaba güreşler hakkında bilgi sahibi değil midir? Bu izin yüzünden İstanbul’da feci ve dehşetli manzaralar yaşanıyor. Zavallı hayvan mızraklarla, kamalarla, bin türlü eziyetle öldürülünceye kadar kanlar içinde bırakılıyor. Şehrimizin bu kanlı oyunlardan kurtulmasını talep ediyoruz.”
Gazetelerde bu tür yazılar artınca, boğa güreşleri İçişleri Bakanı’nın emriyle yasaklandı. Fakat, organizasyonu yapan kumpanyaya izin verenler bazı yükümlülüklerin altına girmişlerdi. Mesela, kumpanya boğa güreşine ruhsat alabilmek için belediyeye el altından 300 lira vermişti ve güreşler yasaklanınca zararın tanzim edilmesini istediler.
Kumpanyanın ısrarı üzerine güreşler yeniden başladı, ama gazeteler eleştirilerine devam ettiler. Hedefte bu defa ruhsat karşılığı olarak 300 lira aldığı idea edilen belediyenin 6. Dairesi bulunuyordu. Belediye ideaları yalanladı. Basın işin üzerine gitti. Halktan gelen şiddetli tepki yüzünden gösteriler yeniden yasaklandı. İstanbul’da bir daha boğa güreşi yapılmadı ve 300 lira konusu da unutuldu.
Mehmet Güntekin (HaberTürk Tarih – Sayı: 40 – 27.02.2011)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder